ΤΟ ΡΗΜΑ ΕΙΜΙ ΚΑΙ Η ΜΕΤΟΧΗ ΤΟΥ ΕΝΕΣΤΩΤΑ

Λύω-Λύομαι (κλίση)

Ο μικρός πρίγκιπας

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ-ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΒΙΒΛΙΟ

Ανδρέας Λασκαράτος-Βιογραφία

Ο Ανδρέας Λασκαράτος (1811-1901), μαθητής του Σολωμού και γεννημένος στο Ληξούρι της Κεφαλλονιάς, έγραψε κυρίως πεζά έργα με ηθικολογικό χαρακτήρα: Τα μυστήρια της Κεφαλλονιάς, Χαρακτήρες, Ιδού ο άνθρωπος – το τελευταίο εκδόθηκε το 1886 και είναι μια συλλογή χαρακτήρων στο πρότυπο του Θεοφράστου και του Γάλλου σατιρικού Λα Μπρυγιέρ (La Bruyère, 1645-1696). Ο Λα Μπρυγιέρ, όπως και ο Θεόφραστος, περιέγραφε με σαφήνεια ιδιότητες, όπως η υποκρισία, η κολακεία, η χωριατιά, και έπειτα έδινε παραδείγματα των χαρακτηριστικών αυτών αναφερόμενος σε σύγχρονους ανθρώπους. Ο Λασκαράτος φωτογράφισε τον εαυτό του στο πορτρέτο Ο φιλόνεικος. Ασυμβίβαστος και αδιάλλακτος απέναντι στις κοινωνικές συμβάσεις ο Λασκαράτος κρατούσε για τον εαυτό του το ρόλο του «ηθικού εισαγγελέα της κοινωνίας». Το αποτέλεσμα ήταν να υποστεί διώξεις και να αφοριστεί από την Εκκλησία. Αυτό τον έκανε ακόμα πιο αδιάλλακτο, και συνέχισε να ασκεί δριμύτατη κριτική στα ήθη της εποχής του.

Μέγας Αλέξανδρος-Η μάχη της Ισσού (333 π.Χ.) Βίντεο-χάρτης

Μέγας Αλέξανδρος-Η μάχη του Γρανικού 334 π.Χ: χάρτης-βίντεο

Βίντεο και χάρτες με την εξέλιξη της ναυμαχίας της Σαλαμίνας

Φάση Ι

Τη νύχτα της παραμονής της σύγκρουσης οι Πέρσες απέκλεισαν την είσοδο και την έξοδο του στενού και κατέλαβαν την Ψυτάλλεια.

Φάση II

Ο κύριος όγκος του Περσικού στόλου που ακολούθησε, μπήκε στο στενό τη νύχτα και το πρωί παρατάχθηκε για επίθεση. Αλλά ο αιφνιδιασμός απέτυχε. Ολόκληρος ο Ελληνικός στόλος κινήθηκε εναντίον του εχθρού και ύστερα από σειρά τακτικών ελιγμών άρχισε η σύρραξη σε μέτωπο 3 χιλιομέτρων περίπου από την Κυνόσουρα ως τη νησίδα του Αγ. Γεωργίου. 

Φάση ΙΙΙ

Η Αθηναϊκή μοίρα υπό τον Θεμιστοκλή τρέπει σε φυγή το δεξιό της Περσικής παράταξης 

Φάση IV

Ο Περσικός στόλος φεύγει καταδιωκόμενος και υφίσταται μεγάλη καταστροφή στο στενό μεταξύ Κυνόσουρας και Κερατσινίου. Το εχθρικό τμήμα που είχε αποβιβαστεί στην Ψυττάλεια εξοντώνεται από τους οπλίτες του Αριστείδη 

Πηγή: http://img.pathfinder.gr/clubs/files/61405/40.html

ΧΑΡΤΗΣ ΚΑΙ ΒΙΝΤΕΟ ΜΕ ΤΗΝ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ

[ΠΗΓΗ: SENTENTIA LITERATA]  Τα στρατόπεδα

Η παράταξη των αντιπάλων

Πρώτη φάση της μάχης

Υποχώρηση των περσικών άκρων και του ελληνικού κέντρου

Τα ηττημένα περσικά τμήματα φεύγουν προς τη θάλασσα

Η καταδίωξη του περσικού κέντρου

Υποχώρηση των Περσών

Οι Πέρσες προσπαθούν να επιβιβαστούν στα πλοία τους, ενώ διεξάγεται σκληρή μάχη

Νίκη των Ελλήνων

Ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος και το Κυριλλικό Αλφάβητο

 

ΣΗΜΕΡΑ, οι 435 και πλέον εκατομμύρια άνθρωποι που μιλάνε τις σλαβικές γλώσσες έχουν πρόσβαση σε κάποια μετάφραση της Αγίας Γραφής στη μητρική τους γλώσσα. Από αυτούς, 360 εκατομμύρια χρησιμοποιούν το κυριλλικό αλφάβητο. Ωστόσο, πριν από 12 αιώνες δεν υπήρχε ούτε γραπτή γλώσσα, ούτε αλφάβητο για τις διαλέκτους των προγόνων τους. Οι άνθρωποι που βοήθησαν να διορθωθεί αυτή η κατάσταση ήταν ο Κύριλλος και ο Μεθόδιος, δυο αδέλφια.  

«Ο Φιλόσοφος» και ο Διοικητής

Ο Κύριλλος (827‐869 -αρχικά ονομαζόταν Κωνσταντίνος) και ο Μεθόδιος (825‐885) κατάγονταν από αριστοκρατική οικογένεια της Θεσσαλονίκης. Η επαφή των πολιτών της Θεσσαλονίκης με τις γύρω σλαβικές κοινότητες (σκλαβηνίες) ίσως είχαν δώσει την ευκαιρία στον Κύριλλο και στον Μεθόδιο να μάθουν πολύ καλά τη γλώσσα των νότιων Σλάβων.  

Έπειτα από το θάνατο του πατέρα του, ο Κύριλλος μετακόμισε στην Κωνσταντινούπολη, την πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Εκεί σπούδασε στο αυτοκρατορικό πανεπιστήμιο και συναναστρεφόταν με διακεκριμένους εκπαιδευτές. Έγινε βιβλιοθηκονόμος στην Αγία Σοφία, το πιο σημαντικό εκκλησιαστικό οικοδόμημα στην Ανατολή, και αργότερα καθηγητής φιλοσοφίας. Μάλιστα, λόγω των ακαδημαϊκών του επιτευγμάτων, ο Κύριλλος πήρε το παρωνύμιο «Ο Φιλόσοφος».

Στο μεταξύ, ο Μεθόδιος επιδίωξε την ίδια σταδιοδρομία με τον πατέρα του—στον τομέα της πολιτικής διοίκησης. Έγινε διοικητής σε μια παραμεθόρια Βυζαντινή περιφέρεια όπου ζούσαν πολλοί Σλάβοι. Ωστόσο, αποσύρθηκε σε κάποιο μοναστήρι στη Βιθυνία της Μικράς Ασίας. Το 855 πήγε και ο Κύριλλος εκεί.

Κωνσταντινούπολη - Κρήτη: Νικηφόρος Φωκάς

Η εξερεύνηση του κόσμου του Βυζαντίου δεν θα μπορούσε να μην περιλάβει τον ευρύ και πλούσιο πολιτισμικά χώρο του αρχιπελάγους του Αιγαίου. Παρά το γεγονός ότι τα νησιά δεν διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις πολιτικές, θρησκευτικές και καλλιτεχνικές εξελίξεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ωστόσο, ακολουθούσαν τις τάσεις της εποχής και αποτέλεσαν τον χώρο διεξαγωγής πολλών σημαντικών γεγονότων. Στα μνημεία της Βυζαντινής περιόδου που σώζονται στα νησιά αποτυπώθηκαν με γλαφυρότητα και ενάργεια όλα εκείνα τα στοιχεία που μετέβαλλαν, επηρέασαν και καθόρισαν την Ιστορία και τον Πολιτισμό στη διάρκεια των αιώνων· επιθέσεις, εισβολές και βίαια φυσικά φαινόμενα μπορούν να διαπιστωθούν μέσα από τους ερειπωμένους οικισμούς και τα κατεστραμμένα μνημεία, ενώ αντίστοιχα στα μεγάλα μοναστικά συμπλέγματα, στους εκτεταμένους ευημερούντες οικισμούς και στις πολυάριθμες εκκλησίες μπορεί κανείς σήμερα να αναγνωρίσει τις περιόδους άνθισης και ακμής που βίωσαν τα νησιά, όπως και όλη η αυτοκρατορία, σε συγκεκριμένες περιόδους.

Η Διαδρομή «Νικηφόρος Φωκάς» πήρε το όνομά της από τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Νικηφόρο Β’ Φωκά, ο οποίος το 960 ξεκίνησε από την Κωνσταντινούπολη, την πρωτεύουσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και έδρα του θρόνου του, και κατέληξε στην Κρήτη, την οποία ανακατέλαβε από τους Άραβες έπειτα από πολύμηνες επιχειρήσεις το 961. Πάνω σε αυτόν τον νοητό άξονα που συνδέει τη Βασιλεύουσα με τη Μεγαλόνησο, ο επισκέπτης της σελίδας ξεναγείται σε τόπους και μνημεία του αιγαιακού χώρου με μεγάλη ακτινοβολία που όμως, έχουν μείνει στο παρασκήνιο του ενδιαφέροντος. Γνώμονας της επιλογής υπήρξε η διάθεση να φωτιστούν βυζαντινές και μεταβυζαντινές πτυχές της ιστορίας αυτής της περιοχής.

Κάστρα, μονές ναούς, καθώς και σύγχρονα μουσεία περιλαμβάνει η διαδρομή «Νικηφόρος Φωκάς». Η νοητή πορεία των κάστρων ξεκινάει από το Κάστρο της Μυτιλήνης και μέσω των κάστρων της Χίου, της Λέρου, της Κω, της Ρόδου και της Νάξου καταλήγει στο κάστρο των Χανίων. Η Νέα Μονή Χίουκαι η Μονή του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου στην Πάτμο, σε συνδυασμό με τις πρωτοχριστιανικές βασιλικές της Κω και την Επισκοπή Κισσάμου ορίζουν την πορεία στα θρησκευτικά μνημεία. Η διαδραστική περιήγηση συμπληρώνεται από τη σύγχρονη ματιά του ανθρώπου προς το παρελθόν, μέσω των μουσείων της Χίου, της Λέρου, και του Αρχοντικού Νικολαΐδη στην Πάτμο.

Η ξεχωριστή και σημαντικά ενδιαφέρουσα γνώση

Ενότητα 2η-Θεωρία και άσκηση για την Αύξηση

Ενότητα 2η-Θεωρία και άσκηση για την Αύξηση

1) Αύξηση λέμε το ε- που μπαίνει στην αρχή του παρατατικού και του αόριστου στην οριστική έγκλιση. Στις άλλες εγκλίσεις (υποτακτική, προστακτική) ΔΕΝ υπάρχει αύξηση. Παράδειγμα

Οριστική αορίστου	Υποτακτική αορίστου	Προστακτική αορίστου
έλυσα	να λύσω	λύσε

2) Αύξηση παίρνουν κανονικά μόνο ρήματα που αρχίζουν από σύμφωνο. Π.χ. λύνω, έλυνα, έλυσα

3) Ρήματα που αρχίζουν από φωνήεν ή δίφθογγο κανονικά δεν έχουν αύξηση. Π.χ. ανεμίζει, ανέμιζε, ανέμισε / εικάζω, είκαζα, είκασα

4) Ορισμένα (αλλά όχι όλα) από τα ρήματα που είναι σύνθετα με πρόθεση ή επίρρημα παίρνουν αύξηση που μπαίνει μετά την πρόθεση ή το επίρρημα, δηλαδή στο εσωτερικό του ρήματος, γι’ αυτό και λέγεται εσωτερική αύξηση. Η εσωτερική αύξηση μπαίνει σε σύνθετα ρήματα που το δεύτερο συνθετικό τους αρχίζει από σύμφωνο (βλέπε κανόνας 2). Π.χ. ανα-μένω, αν-έμενα, αν-έμεινα. Αν το δεύτερο συνθετικό αρχίζει από φωνήεν ή δίφθογγο δεν παίρνει εσωτερική αύξηση (βλέπε κανόνας 3): δι-αιρώ, δι-αιρούσα, δι-αίρεσα (δεν παίρνει εσωτερική αύξηση, επειδή το β΄ συνθετικό «αιρώ» αρχίζει από δίφθογγο αι).

5) Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις η αύξηση διατηρείται ΜΟΝΟ όταν τονίζεται, αλλιώς χάνεται.  

 έλυσα, έλυσες, έλυσε και έλυσαν ΑΛΛΑ λύσαμε, λύσατε

ανέμενα, ανέμενες, ανέμενε, ανέμεναν ΑΛΛΑ αναμέναμε, αναμένατε

4.Ορισμένα ρήματα έχουν ανώμαλη αύξηση. Τα κυριότερα απ’ αυτά τα ρήματα είναι: έρχομαι > ήρθα, πίνω > ήπια, είμαι > ήμουν, ξέρω > ήξερα, θέλω > ήθελα, βλέπω > είδα, λέω > είπα, έχω > είχα.

Άσκηση: συμπληρώστε τον πίνακα του αορίστου σύμφωνα με το παράδειγμα

τρέχω	έτρεξα	έτρεξες	έτρεξε	τρέξαμε	τρέξατε	έτρεξαν
πέφτω
αρχίζω
κλαίω
ορίζω
εικονίζω
καταλήγω
κατέχω

Δεκάλογος για τη συγγραφή άρθρου σε εφημερίδα -Γλώσσα Β΄ Γυμνασίου

1) Όταν μας ζητείται να γράψουμε άρθρο σε εφημερίδα δεν ξεχνάμε ποτέ να βάλουμε έναν ΤΙΤΛΟ.

2) Όταν το θέμα είναι σοβαρό, όπως για παράδειγμα η αξία της γλωσσομάθειας ή τα υπέρ και τα κατά της τουριστικής δραστηριότητας, χρησιμοποιούμε επίσημο, όσο το δυνατόν πιο επιστημονικό και ουδέτερο ύφος. Αποφεύγουμε τους συναισθηματισμούς και το φιλικό ύφος.

3) Γι’ αυτό επίσης αποφεύγουμε να χρησιμοποιήσουμε το Εγώ, Εσύ, Εσείς και τα αντίστοιχα ρηματικά πρόσωπα. Π.χ. αποφεύγουμε την έκφραση «με τη γλωσσομάθεια μπορείτε να βρείτε μια καλή δουλειά» και προτιμούμε το ουδέτερο ύφος «με τη γλωσσομάθεια είναι δυνατή η εύρεση μιας καλής θέσης εργασίας».

4) Αποφεύγουμε σημεία στίξης όπως τα θαυμαστικά (!), τα αποσιωπητικά (...) και τις ρητορικές ερωτήσεις (;), γιατί υποδηλώνουν

ΑΠΟΜΝΗΜΟΝΕΥΜΑΤΑ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗ

Τα Απομνημονεύματα

Τα Απομνημονεύματα

Το λογοτεχνικό είδος που συνδέεται άμεσα με τον Αγώνα είναι το Απομνημόνευμα, μια εκδοχή της αυτοβιογραφίας. Άνθρωποι που έζησαν στο κέντρο των μεγάλων ιστορικών γεγονότων της εποχής και είχαν συνείδηση της σημασίας τους προσφέρουν τη μαρτυρία τους για το τι έζησαν, τι έπραξαν, τι έπαθαν και τι έμαθαν. Αυτόπτες μάρτυρες θέλουν να συμβάλουν στην αποκάλυψη της αλήθειας, αλλά και να δικαιωθούν στις επερχόμενες γενιές. Το 1821 αποτελεί φυσικά το ορόσημο. Ο Παλαιών Πατρών Γερμανός (1771-1826) αρχίζει να γράφει τα απομνημονεύματά του (Υπομνήματα περί της Επαναστάσεως της Ελλάδος - Από το 1820 μέχρι του 1823) αμέσως μετά την έκρηξη της Επανάστασης, ο Χριστόφορος Περραιβός (1773-1863) δημοσιεύει τα Απομνημονεύματα πολεμικά (1836) και ο Εμμανουήλ Ξάνθος (1772-1852) τα δικά του απομνημονεύματα σχετικά με τη Φιλική Εταιρεία (Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρείας, 1836). Τα απομνημονεύματα του Βορειοηπειρώτη στρατιωτικού Σπύρου Μήλιου (1800-1880) αναφέρονται στη διετία 1825-1826.

Ο «γέρος του Μωριά» Θεόδωρος Κολοκοτρώνης υπαγόρευσε τα απομνημονεύματά του στο Γεώργιο Τερτσέτη (1800-1874), δικαστή από τη Ζάκυνθο, ο οποίος αναγκάστηκε να εκπατριστεί, επειδή αντιτάχθηκε στην πρόθεση της Αντιβασιλείας να καταδικάσει σε θάνατο τον Κολοκοτρώνη. Το γεγονός αυτό συνετέλεσε στη φιλία των δύο ανδρών και είχε ως αποτέλεσμα την υπαγόρευση των απομνημονευμάτων που κυκλοφόρησαν στα 1851 με τον τίτλο Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836.

Οι πολιτικοί που ήθελαν να γράψουν τα απομνημονεύματά τους δεν συναντούσαν δυσκολίες. Όσοι όμως οπλαρχηγοί και στρατιωτικοί δεν ήταν εξοικειωμένοι με το γράψιμο, δυσκολεύονταν και πολλές φορές χρησιμοποιούσαν έναν «γραμματικό». Το χρονικό της σκλαβωμένης Αθήνας του Παναγή Σκουζέ (1776-1847) αποκαλύφτηκε επίσης από το Γεώργιο Τερτσέτη στα 1859. Εδώ εξιστορείται σε αυθεντική λαϊκή γλώσσα η περίοδος από το 1772 ως το 1796.

Deneuville: «Oι Σουλιώτισσες πολεμούν» (Συλλογή Τάσσου Χατζή, Ανθολογία Σοκόλη)

  

Το κείμενο όμως που αποτυπώνει με μοναδικό τρόπο τα βιώματα ενός αγωνιστή που έζησε τον Αγώνα και πήρε μέρος και στην πολιτική σκηνή είναι τα Απομνημονεύματα του στρατηγού Ιωάννη Μακρυγιάννη (1797-1864). Αγωνιστής του '21 στην Πελοπόννησο και την Αθήνα, ο Μακρυγιάννης τραυματίστηκε σοβαρά, αλλά δε σταμάτησε να πολεμάει. Η δράση του συνεχίστηκε και μετά την Ανεξαρτησία. Ο Καποδίστριας τον διόρισε στο Άργος Γενικό αρχηγό της Εκτελεστικής Δυνάμεως της Πελοποννήσου και τότε άρχισε να γράφει τα Απομνημονεύματα. Ο Μακρυγιάννης δεν είχε πάει σχολείο, έμαθε όμως σε μεγάλη ηλικία γράμματα μόνο και μόνο για να καταγράψει τα απομνημονεύματά του, τα οποία είναι γραμμένα ανορθόγραφα, δίχως καν στίξη. Το χειρόγραφο με τα απομνημονεύματά του βρέθηκε το 1900 και δημοσιεύτηκε το 1907 από το Γιάννη Βλαχογιάννη, σπουδαίο πεζογράφο, για τον οποίο θα μιλήσουμε σε άλλο κεφάλαιο του βιβλίου μας. Ο λόγος του Μακρυγιάννη είναι, όπως γράφει ο Λίνος Πολίτης, «ολότελα λαϊκός, δίχως ίχνος λόγιας επίδρασης, με τη ζωντάνια της προφορικής ομιλίας και με τη θέρμη ενός ανθρώπου, που δεν είναι μονάχα αυτόπτης αλλά και πρωταγωνιστής των γεγονότων που ιστορεί».

    Το έργο του Μακρυγιάννη έγινε ευρύτερα γνωστό στα χρόνια της Κατοχής. Το 1941 δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Νέα Εστία άρθρο του Γιώργου Θεοτοκά με τίτλο «Ο στρατηγός Μακρυγιάννης» και το 1943 ο Γιώργος Σεφέρης παρουσίασε στο Κάιρο τον αγωνιστή και το έργο του σε διάλεξη που σήμερα περιλαμβάνεται στις Δοκιμές («Ένας Έλληνας - ο Μακρυγιάννης»). Από τότε ο Μακρυγιάννης απασχόλησε ιστορικούς και φιλολόγους που συγκινούνται από την «αδρή» φωνή του και το «αποτελεσματικό» ύφος του.

Ο Βλαχογιάννης εξέδωσε επίσης και τα απομνημονεύματα του Ν.Κασομούλη (1795-1871) με τον τίτλο Ενθυμήματα στρατιωτικά της Επανάστασης των Ελλήνων 1821-1833.

Τα απομνημονεύματα των αγωνιστών ανήκουν στις έμμεσες πηγέςτης Ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης και αποτελούν ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα που μας επιτρέπει να γνωρίσουμε τη ζωή και τη νοοτροπία μιας κοινωνίας που βρέθηκε σε τόσο δύσκολες συνθήκες.

Τα απομνημονεύματα αυτά καλύπτουν και τη μετεπαναστατική περίοδο του Καποδίστρια και του Όθωνα και φτάνουν μέχρι την εποχή του Γεωργίου Α΄. Στις μετεπαναστατικές δεκαετίες πολλοί λόγιοι έγραψαν επίσης απομνημονεύματα (Νικόλαος Δραγούμης, 1809-1879, Αλέξανδρος-Ρίζος Ραγκαβής, 1809-1892), όπως και ιστορικοί (Σπυρίδων Ζαμπέλιος, 1813-1881, Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος, 1815-1891, ο οποίος στο μεγαλεπήβολο έργο του Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, 1860 - 1874, επιδιώκει να αποδείξει τη συνέχεια και τη διαχρονική ενότητα του ελληνικού έθνους).

Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας (Α, Β, Γ Γυμνασίου)

Θεοί και Θεότητες του Υγρού Στοιχείου στην Αρχαία Ελλάδα

ΘΕΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ: Ο Πόντος γέννησε τον Νηρέα, που τον φαντάζονταν ως τον θαλάσσιο γέροντα (γέρων άλιος) που κατοικούσε σε ένα λαμπρό και φωτεινό ανάκτορο στα βαθιά νερά. Χαρακτηρίζεται από καλοσύνη, δεν ξεχνά τους νόμους της δικαιοσύνης και κάνει σκέψεις πάντα δίκαιες και αγαθές. Είναι η προσωποποίηση της καλής όψης της θάλασσας , που δεν εξαπατά τον άνθρωπο με απατηλά θέλγητρα και υποσχέσεις, ευνοεί τις δραστηριότητες και τις περιπετειώδης αναζητήσεις του μέσα σ’ αυτήν. Στις 50 κόρες του Νηρέα, τις Νηρηίδες, έχουν αποδοθεί ονόματα που εκφράζουν τη δύναμη, την αγαθότητα, τη γαλήνη, τη λαμπρότητα του κυανού χρώματος, την ταχύτητα της κίνησης της θάλασσας αλλά και τα σπήλαια που σχηματίζει όπως εισέρχεται στη ξηρά, τις ακτές και τις αμμώδεις παραλίες, το παιγνίδισμα των κυμάτων και τους αρμονικούς τους ήχους. Σχετίζονται με τα αγαθά , που απορρέουν από τη θάλασσα και διευκολύνουν τον άνθρωπο στο θαλάσσιο εμπόριο. Οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν πως όταν η αύρα δημιουργεί ελαφρύ κυματισμό οι Νηρηίδες από το ανάκτορο του πατέρα τους, αναδύονταν στην επιφάνεια των κυμάτων τραγουδώντας και χορεύοντας με πλήρη αρμονία.

Ένας άλλος φιλαλήθης και αλάθητος γέροντας της θάλασσας ήταν ο Πρωτέας, που ο Ηρόδοτος όπως και ο Ευριπίδης λένε

Γλώσσα Β -Ασκήσεις για τις σύνθετες λέξεις

Γλώσσα Β- ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ

ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΥΝΘΕΤΕΣ ΛΕΞΕΙΣ

Υπάρχουν 4 είδη σύνθετων λέξεων:

1.Παρατακτικά. Πρακτικός κανόνας: τα αναγνωρίζουμε εάν μπορούμε να συνδέσουμε τα δύο συνθετικά με το και. Παραδείγματα:

ανεβοκατεβαίνω	ανεβαίνω και κατεβαίνω
στενόμακρος	στενός και μακρύς
γυναικόπαιδα	γυναίκες και παιδιά

2.Κτητικά. Πρακτικός κανόνας: αναλύονται με τη φράση «εκείνος που έχει». Παραδείγματα:

καλόκαρδος	εκείνος που έχει καλή καρδιά
γαλανομάτης	εκείνος που έχει γαλάζια μάτια
μεγαλόσωμος	εκείνος που έχει μεγάλο σώμα

3.Προσδιοριστικά. Το πρώτο συνθετικό προσδιορίζει το δεύτερο. Παραδείγματα:

αγριοπερίστερο	άγριο περιστέρι
συχνορωτώ	ρωτώ συχνά
αετοφωλιά	φωλιά αετού

Αρκετές φορές (αλλά όχι πάντα) μπορούν να αποδοθούν με τη φράση «εκείνος που είναι». Παραδείγματα:

ελαφρόπετρα	πέτρα που είναι ελαφριά
πικραμύγδαλο	αμύγδαλο που είναι πικρό
χαμόκλαδο	κλαδί που είναι χαμηλά

4.Αντικειμενικά. Σ’ αυτά το ένα συνθετικό είναι ρήμα και το άλλο λειτουργεί σαν αντικείμενο του ρήματος. Παραδείγματα:

καντηλανάφτης	ανάβει το καντήλι
μελισσοφάγος	τρώει μέλισσες
κτηνοτρόφος	τρέφει κτήνη

ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Να βάλετε τις συντομογραφίες προσ., κτητ., αντικ.., παρατ. πάνω από τα παρακάτω σύνθετα:

Αστρονομία - Μαθηματικά των Βυζαντινων

Τα γνωστικά αντικείμενα, που σήμερα ανήκουν στις θετικές επιστήμες, καλλιεργούνταν στα μεγάλα κέντρα παιδείας της αυτοκρατορίας, όπως η Αλεξάνδρεια, η Αντιόχεια, η Αθήνα και η Κωνσταντινούπολη. Όταν επικράτησε ο Χριστιανισμός, άρχισε μια συζήτηση για το πως δημιουργήθηκε ο κόσμος, και κατά πόσο διαφοροποιούνται οι γνώσεις της αρχαίας επιστήμης και του χριστιανικού δόγματος. Δημιουργήθηκαν έτσι δύο ερμηνευτικές σχολές, της Αλεξάνδρειας, που πρέσβευε την ερμηνεία του βιβλίου της Γενέσεως με αλληγορικό τρόπο, και της Αντιόχειας, που ευνοούσε την κατά λέξη ερμηνεία των Γραφών. Η αποδοχή από το Βυζάντιο των ελληνικών επιστημών δεν έγινε πάντα ομαλά, καθώς από τη μία υπήρξαν υποστηρικτές, όπως ο αυτοκράτορας Ηράκλειος και από την άλλη πολέμιοι.

Αραβικές πηγές αναφέρουν την παρουσία Βυζαντινών επιστημόνων στη Βαγδάτη και τη Δαμασκό, που από τις αρχές του 9oυ αιώνα