Ιστορία.
Σχεδιάγραμμα σελ. 55-56 (Οι Κομνηνοί και η μερική αναδιοργάνωση της
αυτοκρατορίας).
Το έτος 1081 μια νέα ισχυρή
δυναστεία αναλαμβάνει τη διακυβέρνηση του Βυζαντίου, οι Κομνηνοί (1081-1185),
οι οποίοι προέρχονται από την τάξη των δυνατών.
1.Εσωτερική
πολιτική των Κομνηνών
Οι Κομνηνοί στήριξαν το στρατό
τους σε έναν νέο θεσμό, το θεσμό της Πρόνοιας:
παραχωρούσαν σε ευγενείς μεγάλα κρατικά κτήματα ή το δικαίωμα να συλλέγουν τους
φόρους μιας επαρχίας. Οι ευγενείς αυτοί ονομάζονταν Προνοιάριοι και είχαν την υποχρέωση να δημιουργούν μεγάλα στρατιωτικά
σώματα, με τους ίδιους ως επικεφαλής. Οι προνοιάριοι καταπίεζαν με τα
στρατιωτικά σώματα που δημιούργησαν τους φτωχούς αγρότες, οι οποίοι
εξαθλιώθηκαν, και πολλές φορές λεηλατούσαν τα χωράφια τους ή τους φορολογούσαν
βαριά. Σύντομα, χάρη στα μεγάλα τους κτήματα, ανέβηκαν κοινωνικά και έγιναν
ισχυροί.
2.Εξωτερική
πολιτική
*
Οι κυριότεροι εχθροί της αυτοκρατορίας:
-Στα δυτικά σύνορα οι Νορμανδοί απειλούν τις ακτές της
Ηπείρου
-Στα Βαλκάνια οι Κουμάνοι και οι Πατζινάκες (τουρκικά φύλα) κάνουν επιδρομές και λεηλασίες
-Στα Βαλκάνια δυνατοί αντίπαλοι
είναι οι Σέρβοι
-Βόρεια του Δούναβη επίφοβοι
είναι οι Ούγγροι
-Στη Μικρά Ασία οι Σελτζούκοι Τούρκοι κατέχουν ένα μεγάλο
κομμάτι της περιοχής
**Οι
αυτοκράτορες
Αλέξιος
Κομνηνός (1081-1118)
α)Στην Ανατολή:
-εκμεταλλεύτηκε
τις επιχειρήσεις των Σταυροφόρων στη
Μ. Ασία και υπέγραψε συμφωνίες με τους αρχηγούς τους
-ανέκτησε
τη Δυτική Μ. Ασία (Νίκαια, Σμύρνη, Έφεσο, Σάρδεις)
β)Στα
Βαλκάνια:
-απαλλάχτηκε
από τους Πατζινάκες και τους Κουμάνους με διπλωματικά και πολεμικά μέσα.
Ιωάννης Κομνηνός
(1118-1143)
α)Στην
Ανατολή κατέκτησε ξένα κρατίδια στη Μ. Ασία
β)Στα
Βαλκάνια:
-επέβαλε
την κυριαρχία του στους Σέρβους
-προσπάθησε
να υποτάξει τους Ούγγρους
Μανουήλ Κομνηνός
(1143-1180)
-στηρίχτηκε στις υπηρεσίες των
Λατίνων (=χριστιανοί της Δύσης)
-έκανε
συνθήκη ειρήνης με τους Ούγγρους
-κυριάρχησε
στα βορειοδυτικά Βαλκάνια
-νίκησε
ξανά τους Σέρβους
-έκανε
εκστρατείες κατά των Σελτζούκων στη Μ. Ασία
3.Η στρατιωτική
κατάρρευση (Η μάχη στο Μυριοκέφαλο της Φρυγίας το 1176)
Η εμπλοκή του Μανουήλ στο ιταλικό
μέτωπο (Δύση) έδωσε την ευκαιρία στους Σελτζούκους για επιδρομές στα βυζαντινά
εδάφη της Μικράς Ασίας. Το 1176
έγινε μια φοβερή μάχη στο Μυριοκέφαλο
της Φρυγίας, στην οποία οι Βυζαντινοί υπέστησαν συντριπτική ήττα από τους
Σελτζούκους.
*Αποτελέσματα της ήττας:
-οριστική απώλεια σχεδόν
ολόκληρης της Μικράς Ασίας για τους Βυζαντινούς
-εξισλαμισμός των χριστιανικών
πληθυσμών της Μ. Ασίας.
**Αίτια του εξισλαμισμού: α) οι καταλήψεις πόλεων β) οι σφαγές γ) η
πείνα δ) οι ασθένειες (πανούκλα) ε) η φυγή πολλών χριστιανών από τη Μ. Ασία για
να βρουν πιο ασφαλή μέρη.
