Ιστορία
Σχεδιάγραμμα σελίδων 7-9 (Από τη
Ρώμη στη Νέα Ρώμη)
1.Τι
ονομάζουμε Βυζάντιο και πώς ονόμαζαν οι ίδιοι οι Βυζαντινοί τον εαυτό τους;
Βυζάντιο ονομάζουμε το χριστιανικό κράτος
με ελληνορωμαϊκό πολιτισμό που προήλθε από το ανατολικό τμήμα της ρωμαϊκής
αυτοκρατορίας και είχε πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Οι όροι Βυζάντιο και
Βυζαντινοί είναι σύγχρονοι. Οι ίδιοι οι Βυζαντινοί ονόμαζαν τους εαυτούς τους
Ρωμαίους, Ρωμηούς, Ρωμιούς και το κράτος τους Ρωμανία ή Κράτος των Ρωμαίων.
2.Ποια
μέτρα πήρε ο Κωνσταντίνος, για να ανορθώσει το κράτος;
α)Ίδρυσε μια νέα
πρωτεύουσα στην Ανατολή, την Κωνσταντινούπολη. β)Αναγνώρισε το δικαίωμα των
Χριστιανών να λατρεύουν το Θεό τους. γ)Ξεχώρισε την πολιτική από τη στρατιωτική
εξουσία. δ)Έκοψε ένα καινούργιο σταθερό χρυσό νόμισμα.
3.Γιατί
ίδρυσε την Κωνσταντινούπολη στην Ανατολή, στο στενό του Βοσπόρου;
α)Γιατί το στενό
αποτελούσε σταυροδρόμι από την Ασία στην Ευρώπη και από τον Εύξεινο Πόντο στη
Μεσόγειο Θάλασσα β)Γιατί η Ανατολή είχε ακμαίο πληθυσμό και πλούσια οικονομία
γ)Γιατί είχε πολλούς Χριστιανούς, στους οποίους ο Κωνσταντίνος στηριζόταν
πολιτικά δ)Από εκεί μπορούσε να στείλει ευκολότερα στρατό εναντίον των Γότθων
στον ποταμό Δούναβη και των εναντίον των Περσών στον Ευφράτη.
4.Πότε
έγιναν τα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας; Ποιο όνομα πήρε;
Τα εγκαίνια έγιναν
το Μάιο του 330. Ο ίδιος ο Κωνσταντίνος ονόμασε την πόλη Νέα Ρώμη, αλλά
επικράτησε η ονομασία Κωνσταντινούπολη (ή απλώς Πόλη). Σε συγγραφείς της εποχής
ονομάζεται επίσης με τα επίθετα Βασιλεύουσα ή Βασιλίς των Πόλεων.
5.Ποια
ήταν η θρησκευτική πολιτική του Κωνσταντίνου απέναντι στους Χριστιανούς και
ποια απέναντι στους οπαδούς της αρχαίας θρησκείας; Το διάταγμα των Μεδιολάνων.
Η πρώτη Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια.
Ο Κωνσταντίνος είδε
ότι ο Χριστιανισμός εξαπλωνόταν πολύ γρήγορα και πίστεψε ότι η νέα αυτή
θρησκεία θα μπορούσε να ενώσει όλους τους κατοίκους του ρωμαϊκού κράτους και να
βοηθήσει τον ίδιο πολιτικά και στρατιωτικά. Έτσι τους ευνόησε α) με το διάταγμα των Μεδιολάνων το 313, το
οποίο έδινε το δικαίωμα στους Χριστιανούς να λατρεύουν το Θεό τους ελεύθερα
(διάταγμα της ανεξιθρησκείας), β)
μετέφερε το μονόγραμμα του Χριστού (Χριστόγραμμα)
στις σημαίες του στρατού (λάβαρα) και στα νομίσματα, γ) εξέδωσε νόμους που
ευνοούσαν το Χριστιανισμό, δ) όταν έγινε μονοκράτορας το 324 σταμάτησε οριστικά
τους διωγμούς εναντίον τους.
Απέναντι στους
πιστούς της αρχαίας θρησκείας έδειξε γενικά σεβασμό, επειδή ήταν ακόμη πολλοί,
ειδικά στη Δύση. Για να μην τους προσβάλει βαφτίστηκε Χριστιανός, μόνο κατά το
έτος του θανάτου του, ενώ διατήρησε και τον τίτλο του Ανώτατου Αρχιερέα της
αρχαίας θρησκείας. Σεβάστηκε επίσης τη λατρεία του περσικού θεού Μίθρα, ο οποίος ταυτιζόταν με τον Ήλιο και τον
Απόλλωνα και στον οποίο πίστευαν πολλοί Ρωμαίοι στρατιώτες και πιθανόν πολλά
μέλη της οικογένειάς του.
Το 325 ο
Κωνσταντίνος συγκάλεσε στη Νίκαια της Βιθυνίας στη Μικρά Ασία της Α΄
Οικουμενική Σύνοδο (συνέδριο), καλώντας επισκόπους (μητροπολίτες) από όλη την
αυτοκρατορία. Σκοποί της συνόδου ήταν α)η καταγραφή της διδασκαλίας της
Εκκλησίας, β)Η καταπολέμηση των αιρέσεων (λανθασμένες διδασκαλίες) γ)Η
ειρήνευση της Εκκλησίας και του κράτους από τις θρησκευτικές διαμάχες.
